Prěnje zapiski wo chodojtypalenju su z kónca 18. lětstotka. Tež ludźo we Łužicy su do chodojtow wěrili. Z wałpornym wohenjom dnja 30. apryla chcychu chodojty zahnać, kiž bychu hewak snano skotej zeškodźeli. A tak su ludźo do poslednjeho dnja hapyrleje hałzy a stare drjewo na hromadu zwozyli. Na wjeršk su – zwjetša młodostni ze wsy – “chodojtu” sadźili. Dotrjebane chošća bjerjechu jako smólnicy, z kotrymiž chodojty zahnawachu. Tutón podawk ludnosć na wsach jako swjedźeń swjeći.
Nałožk je w mnohich wsach hišće žiwy, byrnjež so dźensa hinak interpretował. Zawěsće to z kubłanjom ludźi zwisuje – njejsu wjace přiwěrkojći. Dźensa symbolizuje wałporny woheń zahnaće zymy a je wuraz žadosće za nalěćom, rjanej meju a bližacym so lěćom.
Zakład tutoho nałožka bě w běhu časow drje wšelaki, ale přeco wón ludźi do rjaneje towaršliwosće wjedźe, zwjazuje generacije a je kulturny podawk we wjesnym žiwjenju.
Wałporny woheń w Kulowje:
při jěchanišću na Lubhózdźanskim puću